RADIOFORUM

Anteny. Zagadnienia techniczne. - Sposoby rozwieszenia dipola antenowego w terenie.

SP3AYA - 16-06-2009, 14:46
: Temat postu: Sposoby rozwieszenia dipola antenowego w terenie.
Korzystając czasami z mojego dipola półfalowego zastanawiam się jak jeszcze mógłbym go rozwiesić?

Jeśli warunki na to pozawalają, staram się umieszczać go pionowo na przyzwoitej wysokości. Daje to "uniwersalną" charakterystykę kołową jeśli chodzi o kierunkowość. Pytanie - jaka jest najbardziej optymalna wysokość takiego montażu nad powierzchnią ziemi?

Jeśli brak w pobliżu wysokiego drzewa z odpowiednią gałęzią, lub innego zawieszenia, stawiam dipol pod kątem, w zależności od warunków w jakich się znajduję.


Antena staje się tym bardziej kierunkowa, im bardziej ramiona dipola są zbliżone do poziomu. Oczywiście antena ma wtedy charakterystykę kierunkową o wiązce w poziomie zbliżonej do ósemki. A jak wysokość montażu wpływa na pochylenie wiązki w pionie? I w ogóle jak wysokość zawieszenia wpływa na pracę takiej anteny?

Nieraz jednak brak w pobliżu czegoś na czym mógłbym sobie powiesić antenę. Rozwiązaniem może być wtedy umieszczenie jej jako inverted V [odwrócone "V"]. Można wtedy użyć nawet jakiegoś drąga jako masztu, jeśli nie ma w okolicy drzew.


Z tego co czytałem, wysokość zawieszenia takiej anteny nie musi być zbyt duża, a kąt rozwarcia ramion powinien mieścić się w granicach 90-120 stopni, kąty mniejsze również można z powodzeniem stosować. Nigdzie jednak nie doczytałem jaka jest minimalna odległość dolnych końców ramion od ziemi?

Czy są jeszcze jakieś inne sposoby wykorzystanie dipola w terenie pozbawionym wysokich obiektów?
SP3AYA - 23-06-2009, 02:07
:
Miałem okazję potestować różne ustawienia dipola.

Jasno z przeprowadzonych doświadczeń wynika, że przy horyzontalnym ustawieniu wysokość nad gruntem ma kapitalne znaczenie. Niskie zawieszenie anteny powoduje silne tłumienie ze względu na wpływ ziemi, a listki promieniowania są skierowane w niebo pod znacznym kątem.

Lokalnie się za bardzo nie pogada, łączności z odbitej są możliwe, choć rewelacji nie ma.

Zawieszenie dipola wyżej, co najmniej na wysokości ½λ znacznie poprawia pracę anteny. Lokalnie dalej nie najlepiej [jednak da się pracować w takim ustawieniu], DX-y można za to robić porównywalnie do tego co można oczekiwać po bazowej antenie wertykalnej umieszczonej podstawą na tej samej wysokości.

Zrozumiałe, że trzeba mieć na względzie kierunkowy charakter takiego dipola i odpowiednio dobrać jego ustawienie w przestrzeni, zgodnie z oczekiwanymi łącznościami.


Aby uzyskać okrężną możliwość pracy takiej anteny niezbędne jest ustawienie jej jak najbardziej pionowo. Problemem tu będzie sam sposób zawieszenia takiego dipola. Bliskość masztu, nie tylko metalowego, ale nawet jak wynika z moich obserwacji drzewa czy czegokolwiek innego co choćby w minimalnym stopniu przewodzi prąd lub tłumi fale radiowe, negatywnie wpływa na pracę anteny. Niezbędne jest zachowanie odstępu co najmniej ¼λ. Lepiej więcej. Wystarczy na przykład wykorzystać gałąź bardziej odstającą od pnia.

Tym niemniej łączności przeprowadzane tak umieszczoną anteną potrafią już zadowolić.

Kompromisem w przypadku braku innej możliwości, jest zawieszenie anteny ukośnie w stosunku do pionu. Działa wtedy tylko częściowo kierunkowo, choć sporo jej energii "leci w niebo". Ale przynajmniej od biedy sprawdzi się na fali odbitej jak i przyziemnej.



Dobrym rozwiązaniem jest układ invert V, czyli odwrócone V. Antena daje co prawda fale o polaryzacji poziomej, czyli jest słaba w łączności lokalnej, jednak promieniuje w miarę okrężnie i bardzo ładnie chodzi w DX-ach. W każdym kierunku słyszy i nadaje całkiem dobrze.

Fotka wykonana przez orbę

Dodatkową zaletą takiego zawieszenia jest to, że oba ramiona są stosunkowo wysoko nad ziemią w porównaniu z dipolem prostym ukośnym.

W każdym z tych układów wysokość zawieszenia ma kolosalny wpływ na prace anteny. Szczególnie daje się to zauważyć przy poziomym ustawieniu anteny. Nawet jednak dipol ustawiony pionowo będzie słabo nadawał i odbierał jeśli dolne ramię będzie tuż nad ziemią. Mimo, że nieraz niełatwo jest znaleźć w okolicy odpowiednio wysoko położony punkt zaczepienia nad ziemią, lub trudno zawiesić tam antenę, to warto poszukać i się postarać. Zysk jest na tyle duży, że zrekompensuje nieraz niżej położony teren.

Tekst powstał na podstawie własnych obserwacji. Ciekawe czy nasi znawcy to potwierdzą?
SQ3RPG - 23-06-2009, 21:25
:
Nie będę się Jarku zbyt wiele rozpisywał,gdyż Twoje obserwacje,które powyżej opisałeś są jak najbardziej słuszne. W końcu też miałem okazję sprawdzic różne ustawienia dipola,w tym samy miejscu,co Ty :D i z czystym sumieniem mogę powiedzieć,że dipol zawieszony ukośnie do pionu (brak mozliwości zawieszenia drugiego ramienia na tej samej wysokości) sprawuje się bardzo dobrze,śmiałbym nawet zaryzykowac stwierdzenie,że niczym nie ustępował dookólnej półfalówce.
Góral - 30-06-2009, 15:56
:
ya1 napisał/a:
Antena staje się tym bardziej kierunkowa, im bardziej ramiona dipola są zbliżone do poziomu.


Niezupełnie... kierunkowość zmienia się w zalezności od kąta elewacji.

ya1 napisał/a:
Czy są jeszcze jakieś inne sposoby wykorzystanie dipola w terenie pozbawionym wysokich obiektów?


Swojego rozwieszałem jako poziome V i z powodzeniem pracowałem na 80m. Kierunkowośc objawiała się słabszą wydajnościa w kierunku "szpica".
Nie bez znaczenia na efektywnośc był równiez fakt zainstalowania anteny tylko 3,5m nad gruntem. Antena była wyraźnie stępiona w odbiorze, chociaż stosunek sygnał szum był bardzo korzystny.
SP3AYA - 17-07-2009, 00:33
:
Góral napisał/a:
ya1 napisał/a:
Antena staje się tym bardziej kierunkowa, im bardziej ramiona dipola są zbliżone do poziomu.


Niezupełnie... kierunkowość zmienia się w zależności od kąta elewacji.

Kąta elewacji czego? Promieniowania? Pochylenia ramion?

W/g moich obserwacji, zarówno antena powieszona jako invert V, jak i oba ramiona w jednej linii - jest tym bardziej kierunkowa, im bardziej jest zbliżona do poziomu. Co jest w tym rozumowanie nie tak?
SQ3QRP - 24-11-2009, 14:36
:
Odświeżam ...
Czy w przypadku pionowego powieszenia dipola ma znaczenie które z ramion ("zimne czy gorące") "patrzy" w górę, a które w dół, czy nie ma to znaczenia? Czy może różnie się to ma dla dipola z balunem lub bez niego?
SP3AYA - 24-11-2009, 18:22
:
Żyła gorąca do góry, masa/oplot w dół.
predyk - 03-01-2010, 20:31
:
A co będzie jeśli powiesi sie dipol odwrotnie?